woensdag 30 mei 2012

Atlantische oversteek naar Flores (Azoren)

Dag 1 (13 mei 2012)
Ik werd wakker van het geluid van een ontvangen SMSje. De boot was geheel klaar dus binnen een half uur kon ik Bermuda Radio oproepen voor permissie om uit St. George's harbour te varen. Na wat gegevensuitwisseling kon ik via de doorgang Town Cut, Bermuda verlaten. Er stond een NNE wind kracht 5. Aan de wind en stampen dus. Daarom eerste rif gezet. Wel bijna 1,5 knoop stroom op de kop. Na enkele uren draaide, zoals verwacht, de wind lichtjes tot ENE en zwakte af tot kracht 4 waardoor ik noord ben gaan varen. De stroom helpt me nu zelfs om een wat oostelijker koers te varen. Het zal de komende dagen rommelen worden qua windkracht en -richting maar ik verkoos dit boven het wachten op de ideale weatherwindow te Bermuda. De weersverwachting zijn niet meer dan verwachtingen want ik zie, via een met SSB ontvangen weerkaart, dat een klein lagedruk gebiedje me over 24 uur bereikt. Niets schokkends; wellicht ideaal om zo goede wind even op te pakken. Ik wil via de noordelijke route naar het eiland Flores varen. Deze route is wel iets langer (1740 NM) maar de kans op goede wind is groter. Helaas is ook de kans op depressies groter.
Afgelegd: 93 NM.

Dag 2 (14 mei 2012)
Na een rustige nacht nieuwe gribfiles opgevraagd. De verwachting gaat kloppen dat het Azoren hoog zich gaat zetten. Heerlijk! Me weer rustig in de kuipvloer genesteld om te lezen. 
Tijdens het lezen even m'n nek uitgerekt en ik zie dat er dolfijnen rondom de boot zwemmen. Een groepje van 8 dolfijnen heeft zo'n half uur voor mijn boeg gespeeld. 
De AIS werkt prima. Om half elf door tanker Bow Chain opgeroepen met de vraag of alles goed gaat aan boord. Niet dat de boot (of ik) er zo belabberd uit ziet maar gewoon uit interesse. In de avond neemt de wind toe tot 19 knopen. Om comfortabel te slapen maar een eerste rif gezet.
Afgelegde afstand: 109 NM.

Dag 3 (15 mei 2012)
Om 02:00 radaralarm. Een tanker op kruisende koers. De tanker vaart op slechts 1 mijl afstand voorlangs. Na de passage maar het rif eruit gehaald. De wind was sterk afgenomen. Het nadeel van deze boot is dat ik bij licht weer niet echt scherp aan de wind kan varen. Sya heeft de neiging om af te vallen en bij licht weer moet je dat compenseren met veel tegenroer. Beide stuurautomaten kunnen dit niet aan.
De nieuwe gribfiles opgehaald. Het huidig gebrek aan wind zal ingaande morgen gecompenseerd worden. De verwachting voor de komende 5 dagen is 15-25 knopen uit zuidelijke richting waarna het noordelijk draait. Dat wordt racen; het gemoedelijke is over. Overigens ben ik voor lezen van gribfiles overgestapt van het software programma Ugrib naar Zygrib. Met dit laatste programma kan ik namelijk ook waypoints op de weerkaart leggen wat de keuze voor de ideale route gemakkelijker maakt.
Voor het eerst sinds deze tocht naar weergoeroe Herb (Southbound II) geluisterd. Er is zo veel ruis dat ik maar me niet zelf aanmeld. Na een lekkere maaltijd chili con carne al 'fluitend' naar bed gegaan.
In de vroege nacht neemt de wind toe tot 20 knopen. De wind was al eerder naar SSE gedraaid. Met een eerste rif en deels ingerolde genua vaar ik sneller en lig ik rustiger in mijn slingerkooi.
Afgelegde afstand: 119 NM.

Dag 4 (16 mei 2012)
Ik verkies toch duidelijk een slingerend schip op een voor de windse koers dan een hellend schip aan de wind. Alle activiteiten zijn nu vermoeiender maar ik krijg me toch fantastische getrainde been- en bilspieren ..;-). 
Doordat het ontvangst van weerkaarten in de middag de uitzending van Herb overlapt heb ik de kaarten maar tussen 4 en 5 uur 's ochtends opgenomen. De wind is nog steeds een dikke 5 Bft en ik vlieg, mede dankzij wat stroom op de kont met 6,5 -7 knoop richting oost.
En weer een groepje dolfijnen voor de boot. Altijd leuk. Ik zet me vast aan de mast voor het maken van foto's. Vanwege de hoge golven springen ze eruit. Dan zie ik een mooie, hoge golf aankomen en maak me klaar voor dé foto. Twee seconden van te voren zie ik hoe steil deze is en ja hoor, de golf doorweekt me van top tot teen. Einde fotoshoot.
In de middag neemt de wind af tot een lichte 5 Bft dus alle zeilen bij. Herb is vandaag beter verstaanbaar. Hij verwacht 'gale conditions' op zondag. Nog onvoldoende duidelijk waar precies maar hij adviseert om onder 35 graden NB te blijven. Ik had al a.d.v. de gribfiles deze hardere wind gezien echter daarbij was pas boven de 38 graden noord een westelijke wind van 20 knopen te verwachten. 20-25 Knopen (6 Bft) uit het westen is prima te varen. Het is nog ver weg maar ik zorg dat ik de komende 2 dagen maar rond 36 graden NB blijf. Zodra er meer duidelijkheid is kan ik alsnog mijn koers verleggen.
Op de vloer in de boot een beetje water aangetroffen. Het smaakt zout. Na een speurtocht blijkt dat er een lekkage is bij de aanhechting van het stuurboordwant. Dit kan ik onderweg niet permanent, of zelfs provisorisch, kitten dus daarom alles in de schoefasvet gezet. Wereldspul; soort Haarlemmerolie. Het blijkt dat dit al een oude lekkage is want mijn 2 ANWB almanakken zijn volledig vastgeplakt en ruiken onfris. Overigens is het raam boven de navigatietafel nu lekvrij.
Als avondmaaltijd rijst, voor de 4e dag ijsbergsla (er komt geen eind aan...) en kerriesaus.
Afgelegde afstand: 127 NM.

Dag 5 (17 mei 2012)
's Ochtends vroeg al weer een groepje van 15 dolfijnen rond de boot gehad. Ze vinden me leuk. Het lijkt alsof je met een kop koffie in de hand in Harderwijk wakker wordt.
De nieuwe windinformatie laat zien dat oostwaarts varen op 36 graden noord nog steeds ok is. Sya gaat nog steeds met een snelheid van ruim 5 knopen door het water. Soms voor een tijdje nog een knoopje stroom op de kont. Dat is niet de Warme Golfstroom, die meandert op 40 graden Noord en hoger, maar noem het maar een nevenstroompje.
De wind varieert een beetje tussen 12 en 18 knopen uit het zuidzuidoosten. De zeilvoering is aan de wind met een behoorlijke knik in de schoot. Af en toe zet ik het eerste rif erin om toch iets stabieler te liggen.
Door de zuidelijke wind merk je dat het behoorlijk warmer aan boord is. Dit heeft toch mijn voorkeur boven de frisse noordelijke winden.
De toiletbevestiging gerepareerd. Doordat ik bij een slingering er tegen aan viel was een bevestigingsschroef losgekomen. Met m'n Dremel op 230V een revet passend gemaakt en alles was weer vastgezet. Tevens was, door wederom een onverwachte aanraking met mijn kompas bij de navigatietafel de bevestiging losgekomen. Ook dit weer gefixt. Zo zie je dat je oceaangaande boot ook een werkplaats moet zijn zodat je mankementen direct onderweg kan herstellen. Er gaat behoorlijk wat kapot.
Afgelegde afstand: 130 NM.

Dag 6 (18 mei 2012)
Een rustige nacht gehad. De golven zijn 1,5 meter hoog en Sya glijdt lekker door. In de ochtend was het broodbaktijd. Ik was door mijn Wonderbread heen. En na wat mixen, kneden, rijzen en afbakken weer een prachtbrood gefabriceerd. Het groot voordeel van deeg kneden is dat je achteraf zulke schone vingers hebt. Ook onder je nagels wordt het schoon... 
Het weer laat nog steeds hetzelfde plaatje zien. Het hogedrukgebied waar ik nu aan de linkerbovenkant van zit wordt door een afzakkend lage drukgebied naar het zuiden geduwd. Komende zondag op maandag gaan ze het gevecht aan en ontstaat er tussen die twee gebieden een zone met gale condities. Daar wil aan de zuidkant van blijven. Het is nog steeds erg zonnig bij een luchtdruk van 1028 hPa.
Onder mijn slingerkooi liggen alle flessen en blikjes drinken opgeslagen. Nu was een blikje bier kapot gegaan en lag er bier in die bergruimte en op de vloer. Het stonk het naar bier. Na alles schoongemaakt te hebben het kapotte blikje laten afzinken. Ik drink geen alcohol tijdens het varen.
Afgelegde afstand: 125 NM.

Dag 7 (19 mei 2012)
Om 05:00 oproep van het Finse marineschip Ohema. Schietoefeningen in positie 35o33'6N; 53o00'W. Range 10 NM. Gelukkig ben ik 20 NM verwijderd dus geen foto's van inslaande granaten.
Alle klokken één uur vooruit gezet. Ik ben in een andere tijdzone aangekomen. De boordtijd is nu UTC-3. Nog even geprobeert om lekker ouderwets met een sextant mijn positie te bepalen. Nu kwam ik wel op het noordelijk halfrond uit maar ik denk dat ik morgen maar een nieuwe poging moet wagen. 
In de loop van de middag is het stralend zonnig weer langzaam overgegaan in Nederlandse grijs. De wind is wat geruimd en iets toegenomen tot een goede 5 Bft en Sya vliegt met één rif met ruim 6 knopen door het water. Bij dit soort snelheden is het altijd jammer dat stroming je 1 - 1,5 knoop terugduwt. Dit duurt al bijna de gehele dag.
Herb is milder geworden over het naderend koudefront in zijn advies aan zeiljacht 'Salt'. Deze zeiler zit het dichtste bij mij in de buurt d.w.z. ongeveer 60 NM afstand.
Afgelegde afstand: 112 NM (werkelijk 138 NM gevaren!).

Dag 8 (20 mei 2012)
De nacht was rustig; hoge snelheden door het water echter door de stroom tegen was de SOG (speed over ground) bedroevend laag: 4,5 -5 knopen. De wind is wat verder geruimd tot SSW. Dolfijnen spelen voor de boeg. Op de ontvangen T+24 weerkaart staat de eerste tropische storm 'Alberto' vermeld. Windsnelheden tot 45 knopen. Die is er erg vroeg bij. Gelukkig ligt dit systeem bij Florida en da's een behoorlijk eind weg. Op de weerkaart werd me niet duidelijk of de koufrontpassage van komende nacht ook onweer heeft. Dus in de vroege ochtend zag ik op mijn AIS het vrachtschip Dongeborg op 8 mijl afstand varen. Dit betekent in de praktijk slechts een wit puntje aan de horizon. Ik heb dit in Delfzijl geregistreerd schip opgeroepen en de man op wacht (zeker geen Engels met een Groninger accent maar een overduidelijk Russisch accent) gaf me door dat er geen onweer verwacht wordt.
Doordat ik gisteren onder de 'nog minder dan 1000 NM te varen grens' ben gekomen ervaar je de tocht anders. Je begint af te tellen. Nog slechts 1000 NM; pfff, ik ben er bijna (1000 NM is voor vele zeilers veel meer dan dat ze tijdens de gehele zomervakantie varen).
Aangezien het nu nog warm buiten is maar mezelf een schrobbeurt gegeven. Vanaf morgen worden het weer koude, noordelijke winden.
De wind begint aan te trekken tot 5-6 Bft. De golven zijn steil en hoog. Dit is logisch aangezien de helaas nog aanwezige stroom van 1,5 knoop recht tegen de wind in staat.
Herb had nog een bijzondere mededeling. Gisteren zijn twee zeilschepen verlaten. Van de eerste was de kiel deels losgekomen en de tweede (300 NM oost van Bermuda) maakte te veel water na een aanvaring met een walvis *. Alle opvarenden zijn door commerciële schepen opgepikt. Herb's advies om vooral 's nachts een goede uitkijk te hebben klinkt leuk maar is natuurlijk volstrekt zinloos. Van een walvis aan de oppervlakte steekt zo'n 15 centimeter boven water. Dan de omstandigheden: golven van 2 tot 3 meter hoog; een snelheid van 6,5 knoop en ook nog nieuwe maan. Je kan maar beter lekker in je bed liggen en op je schip vertrouwen dat het zo'n aanvaring zal doorstaan. En dat vertrouwen heb ik in deze langkieler.
Afgelegde afstand: 108 NM (werkelijk 144 NM gevaren).
* = nagekomen informatie: het betrof het Nederlands jacht 'Outer Limits' (Hanse 370) die deelnam aan de ARC rally van Bermuda naar Horta. 

Dag 9 (21 mei 2012)
De wind was deze nacht toegenomen tot zo'n 18-24 knopen (6 Bft) west. Na het opvragen van nieuwe weersverwachtingen in de ochtend besloten om hoger te gaan varen. Dat betekent gijpen. Na alles goed voorbereid te hebben een perfect stormrondje gemaakt. Om door de wind te draaien wel even van de motor gebruik gemaakt. Ik vaar nu direct richting koudefront maar dan ben ik er ook zo snel mogelijk doorheen. Ik wil weg uit het gebied van frustrerende stromen tegen. Op naar de stromen mee. 
Bij nadering van het koufront nam de wind toe tot 23-30 knopen. Dubbel rif. Nog even dolfijnen gehad. Aan dek lag een klein octopusje. 
Bij het front zelf begon het eerst te miezeren en nadien te regenen. Lekker alles zoet maken. Ik ben maar binnen gaan zitten met radar en AIS aan. (zo'n 'vluchtgedrag' voor een beetje regen hoef je niet op de Noordzee te proberen). De wind draaide snel van west naar noord en nam af tot 17 knopen. De zee begreep het niet meer. Af en toe passeerde me hoge brekende bergen. Ik vaar al permanent met het eerste schutbord in de ingang maar nu ook het tweede bord geplaatst. Dit alles om te voorkomen dat áls een brekende golf in de kuip slaat het water naar binnen kan stromen. 
Afgelegde afstand: 102 NM.

Dag 10 (22 mei 2012)
Het was een rustige maar koude nacht. Slechts 17 graden binnen. Mijn zomers dekbedje is net te koud. Wellicht moet ik al overgaan op het dikkere donzen dekbed.
De wind is qua windkracht (2-5 Bft) en windrichting (0-50 graden) erg variabel. Dit is niet lekker varen. Vanwege deze variabelen en een stroming uit het NE varieert mijn koers tussen de 60 en 150 graden. De vooruitzichten voor de 3 dagen laat zien dat het erg rustig gaat worden; té rustig. Ik moet meer naar het noorden maar de wind staat het me niet toe. In de voormiddag draait de wind gelukkig naar het NNW en kan ik mooi richting noordoosten varen. De wind is helaas zwak maar ach je kan niet alles hebben. Op deze manier worden het geen schokkende dagafstanden maar ik zal er toch wel komen. Met nog 675 NM ga ik er nu vanuit dat het me, vanwege het komende lichte weer, nog 6 á 7 dagen gaat kosten. Dan komt de totale trip uit op 16-17 dagen. 
Het was weer broodbakdag: een brood en 2 kleine bolletjes gebakken.
Wat me opvalt is de hoeveelheid troep in het water. Het is niet dat ik uren over het water aan het staren ben maar die keren dat ik kijk zie ik wel iets. Op één dag zie ik wel 20 stuks aan jerrycans, plastic flessen, piepschuim en ander rommel. Ik vind dat veel en het verontrust me dat de oceaan al zo vervuild wordt met drijfvuil.
Afgelegde afstand: slechts 72 NM.

Dag 11 (23 mei 2012)
In de nacht viel de wind even weg. Vanwege de deining uit het noorden om 01:30 de motor maar aangezet. Weg stilte; lang leve de herrie. Slapen lukt daardoor slecht. Tevens erg fris. Ik heb voor komende nacht al mijn donzen dekbed klaargemaakt. Gelukkig was er om 5:00 weer wat wind en kon ik zeilend verder. Niet hard maar 2-3 knopen lukte wel. In de ochtend weer mijn positierapport verzonden en een nieuwe weersverwachting via SSB binnengehaald. Grof gezegd: nog 2 dagen kabbelend en dan wordt het lekker zeilweer met 5-7 Bft uit westelijke richting. Ik moet het nog zien. De prijsvraag voor 2012 wordt: "wie weet waar het Azoren Hoog is gebleven"? Goede inzendingen kunt u mij toesturen; foutieve inzendingen graag niet toesturen..;-)
Rond acht uur 's ochtends wederom dolfijnenbezoek.
De gehele dag nog twee keer meer bezoek gehad. Het beetje wind valt verder weg. Ik bereik nog een grondsnelheid van 1 - 2,5 knoop bij 4 - 6 knopen wind. Nog geen reden om de motor te starten. Te meer omdat deze lichte wind tot en met morgenmiddag blijft. Dan maar iets later aankomen. Wel heb ik een storing in de peiling die vrijdag/zaterdag met 20-30 knopen overkomt. De zon is heerlijk. Middagdutje gewoon buiten in de zon.
In de avond valt de wind verder weg en beginnen de zeilen te slaan. Slecht voor het materiaal en mijn zenuwen. Je hoort het gewoon kapotslaan. Daarom om 20:30 de motor aangezet en met 1300 rpm richting Flores. Mijn snelheid is slechts iets meer dan 4 knopen. Dat is genoeg. Het is geen racebak en zo blijft het dieselverbruik op 1,3 ltr/h. De stroming is ook gedraaid. Klaagde ik nog op 36 graden Noord over tegenstroom; in het gebied tot aan 37 graden werden het al wat meer dwarsstromen en nu boven 37 graden merk je al wat lichte meegaande stromingen. Wordt het toch nog gezellig.
Afgelegde afstand: 79NM

Dag 12 (24 mei 2012)
Nog steeds op de motor. De wind is iets gedraaid tot WNW 1-2 maar de zee is rommeliger geworden. Diverse deiningen door elkaar. Deze ochtend voor het eerst een ander zeiljacht gezien: Duale. Aan de hand van het AIS signaal moest ik zeer lang speuren om de mast van het 43 voets jacht aan de horizon te ontdekken. Om 9:00 kon eindelijk de motor na 12 uur uit. Er is een beetje wind en een snelheid van 3 knopen is te halen. Omdat het nu rustig weer is de dieseltank vanuit een jerrycan weer gevuld. Slechts 20 liter verbruikt. Iets voor twaalven hoor ik een raar geluid. Walvis op 50 meter achter me! Snel naar binnen voor mijn fotocamera en iPad. Met de iPad maak ik eerst een opname en vervolgens een tweede opname. Tijdens dat moment blaast de potvis nog een laatste keer en gaat gracieus met zijn staart hoog in de lucht de diepte in. Snel kijk ik daarna naar mijn opname. Eh, ... niets. Deze wizzkid heeft de tweede opname níet gemaakt. Door mijn enthousiasme niet op de opnameknop geklikt.....grrrrr.
Als voorbereiding op de harde(re) wind de komende dagen mijn riffen nagelopen. Het eerste rif iets aangepast en bij de aanhechting aan de giek het beschermd tegen schavielen. Hiervoor het lelijkste t-shirt opgeofferd.
Afgelegde afstand: 95 NM.

Dag 13 (25 mei 2012)
De wind is al wat aangetrokken. Ik heb nu SW 4-5 Bft en vaar op een bijna voor de windse koers naar Flores. De nieuwste vooruitzichten laten zien dat er diverse fronten aan mijn noordzijde langs komt. Elke 2 dagen harde(re) wind van 20-25 knopen gemiddeld. Aangezien ik nog 500 NM moet varen verwacht ik maandagnacht  28 mei Flores aan te lopen. Dat betekent slechts 2 maal hardere wind.
Afgelopen nacht nog 'gesandwiched' tussen 2 vrachtschepen. Vanaf mijn kop de 'Kang Zong' en vanaf mijn kont de 'Hanjin Albany'. Ze passeerden me uiteindelijke op een keurige 2,5 mijl. Rond achten weer een groepje dolfijnen. Eigenlijk mag ik ze niet. Ik doe m'n stinkende best om zo hard mogelijk met Sya te varen en wat doen die beesten? Gaan ze rondjes om me heen zwemmen! Bah, kinderlijk gedrag ... 
Ik ben iets te vroeg maar ik heb de klokken alweer 1 uur vooruit gezet. Boordtijd = UTC-2. De wind nam in de middag iets toe maar nog steeds lekker. Het bootje ligt lekker op het water dus daarom maar m'n laatste brood gebakken. Per keer lukt het beter. Helaas heb ik een net een zuidwestwaartse stroming te pakken dus mijn grondsnelheid valt tegen. Pas op het eind van de middag komt het occlusiefront. 
Mijn tactiek is om nét voordat het front bij me is, al te gijpen aangezien de wind naar het noorden gaat draaien. Op die manier heb ik grootzeil al aan de goede kant staan en hoef if niet plotsklaps te gijpen.  De passage betekent eerst regen en een aantrekkende wind tot 26 knopen. Twee riffen heb ik erin zitten.  Op mijn radarscherm zijn de buien goed zichtbaar.
De noordelijke wind laat op zich wachten dus eerst even anderhalf uur slapen. En zie: de wind is naar het noordwesten gedraaid en het is droog. Het is een hotseklotse zee. Radar aan, zeilen bijstellen en weer naar bed. Nadat mijn kookwekker mij weer heeft gewekt de zeilvoering aangepast naar 1 rif en doorslapen.
Afgelegde afstand: 96 NM

Dag 14 (26 mei 2012)
Heerlijk warm onder mijn donzen dekbek geslapen. Het gaat allemaal trager dan dat ik dacht. De wind is nog steeds noordoost en zal pas langzaam naar het noordwesten draaien maar eerst stort het in tot slechts 10 knopen. In combinatie met de tegenstroom wordt ik naar het zuidoosten gezet. Het is grauw en wat regenachtig en koud. Ik kan zelfs mijn adem zien. Dit is niet goed voor mijn humeur. O, wat verlang ik naar passaatwinden op 13 graden noorderbreedte. Ik merk ook dat ik al erg naar de aankomst aan het uitkijken ben. Twee weken op zee is genoeg.
Mijn tweede zeiljacht gezien. Zij (s/y Coco) zijn ook onderweg van Bermuda naar Flores en zitten nu op hun 10e dag. Maar ja, wel een 49 voeter. In de middag en avond draait de wind via het noorden naar westnoordwest. De windsterkte neemt ook toe 5-6 Bft. Voor het slapen maar een tweede rif gezet. Een snelheid van 7,5 knoop is prachtig maar liever iets rustiger aan.  Verder was er niet veel bijzonders deze dag.
Afgelegde afstand: 112 NM

Dag 15 (27 mei 2012)
De wind is in de nacht verder toegenomen. Er staat nu een dikke 6 Bft en frequent gaat mijn 'harde  windalarm' af welk is ingesteld op 30 knopen (7 Bft) aan ware wind. De zee bouwt lekker op maar Sya doet het prima op deze koers (tussen halve en ruime wind) en de snelheid ligt tussen de 5,5 en 7,5 knopen. Opvallend is dat de dwars inkomende golven er niet voor zorgen dat de boot sterk overhelt zoals bij een vormstabiel schip. Dit gewichtstabiel schip wordt gewoon opgetild maar blijft rechtop varen. Stukje zeewaardigheid.


In de late middag begint de wind iets af te nemen. Het zit minder bovenin de 20 knopen maar meer onderin. De windvlagen blijven. Het is een grijze, grauwe en kille dag. Ik zit voor het grootste deel binnen met de ingang afgeschermd met 2 schutborden en een regenscherm. Af en toe naar buiten voor een frisse neus en om naar de enorme golven te kijken. Af en toe zie je bergen van toch minimaal 5 meter hoog al brekend langsdenderen. Om 20:00 het tweede rif eruit gehaald.
Afgelegde afstand: 137 NM. Dit zou een recorddag van 150-160 mijl hebben kunnen worden echter de wind nam na 12 race-uren te veel af om het te kunnen bereiken.

Dag 16 (28 mei 2012)
Verslapen. Ik was vergeten om bij mijn laatste slaapje de kookwekker aan te zetten. Dit wordt mijn laatste volle dag op zee. Om 5:30 het eerste rif eruit gehaald en even later de genua uitgeboomd. Nu waren mijn fatsoensnormen al na enkele dagen overboord gegaan maar nu is ook mijn muzieksmaak verdwenen. Zo uitgeboomd varen kwam het disconummer uit de jaren 70 'Fly Robin Fly' van Silver Convention bij me op. Dus schalde dit nummer (ik had het op mijn iPod staan) op volle sterkte uit de luidsprekers en maakte de kapitein aan boord vreemde bewegingen dat in de jaren 70 nog als dansen uitgelegd had kunnen worden. Hij zong ook nog mee maar gelukkig is de tekst niet zo moeilijk.
Het ziet er overigens naar uit dat ik net op tijd in de haven ben. Op woensdag 30 mei staat er op zee SW 7-8+ Bft. Ik hoop dat Stervraz en de dames van de Saltimbanque dan ook al aangekomen zijn. In de middag zwakt de wind af en loop ik nog maar 2-3 knopen. Dit gooit mijn planning in de war maar gelukkig trekt het aan het begin van de avond weer aan. De wind draait verder zuidelijk dus het is niet meer een voor de windse koers. 
Om in de pas met de tijd op de Azoren te lopen vandaag de boordtijd met twee uur verhoogd tot UTC. Het was dus een kort dagje.
Afgelegde afstand: 118 NM.

Dag 17 (29 mei 2012)
In de nacht is de wind verder toegenomen als opbouw naar woensdag maar geen probleem. De barometer valt ook al snel. In de ochtend bij een windsnelheid van 28 knopen toch maar een tweede rif gezet. De bootsnelheid lag wel lekker hoog: ruim 7 knopen met deze 31 voeter maar koers houden werd moeilijker. Het is grauw en grijs en het regent. De zeewatertemperatuur is gedaald tot een schrikbarende 16 graden. Dat is dus niet vrijwillig meer zwemmen. Na de regenpassage valt de wind verder weg en haal ik beide riffen uit het grootzeil. Gelukkig komt er na een tijdje weer wat wind zodat ik iets na twaalven kan uitroepen: "land in zicht"! Het is nevelig. 
Het haventje van Lajes te Flores is klein en met wat propwerk kan ik op een kopse steiger liggen. Dit is het eerste jaar dat dit jachthaventje in gebruik is. Op de binnenpier werd ik al verwelkomd door de dames van Saltimbanque. Zij zijn afgelopen nacht aangekomen.
Afgelegde afstand: 35 NM.

Overwegingen tijdens het bier.
De grootcirkelafstand is: 1673 NM. De route die ik uiteindelijk heb gevolgd was in totaal 1769 NM. Echter door stroom tegen e.d. heb ik werkelijk 1848 NM afgelegd.
Ik heb er 16 dagen en 5 uur over gedaan; waarbij gecorrigeerd voor de tijdzones. En nu het resultaat: gemiddelde snelheid van 4,8 knoop. Valt tegen maar de dagen met weinig wind  waren wel veelvuldig aanwezig. En toch maar slechts 12 uur op de motor gevaren. Deze tocht was veel zwaarder dan de oversteek naar Barbados. Deels komt dat door de veel lagere temperatuur maar ook door de veel meer wisselvallige windrichtingen en -kracht. Maar ik ben erg trots dat ik het volbracht heb!

zaterdag 12 mei 2012

Bermuda


De dag van aankomst te St. George verder niets meer gedaan. De volgende dag dinghy opblazen en naar de kant. Toen ik Bermuda aanliep vielen de spierwitte daken van de huizen op. Het zag er uit alsof het van plastic was. Nu ik het van dichterbij kan bekijken zie ik dat het niet van plastic maar van steen/beton is en dat alles spierwit is geverfd vanwege de zon.
Op St. Eustatius zag je dat er veel oude huizen in perfecte staat gerestaureerd waren maar er waren ook de minder opgeruimde plekjes. In St. George is alles zó perfect gerestaureerd en zó netjes onderhouden; het is alsof je in een openluchtmuseum wandelt. En dat kan weer kloppen aangezien deze plaats op de werelderfgoedlijst van de UNESCO staat. 

St. George is ook een plaats waar ladingen cruiseschiptoeristen vanaf de hoofdstad Hamilton worden losgelaten. De recent gemaakte 'traditionele' schandpalen op King's Square zijn voor deze voornamelijk Amerikanen zo bijzonder en hilarisch dat iedereen z'n hoofd en handen er in wil steken. Een andere lokale traditie is ook al 'vertoeristiseerd' en elke dag wordt een toneelstukje opgevoerd. Zeurende vrouwen (nagging women) werden in de 17e eeuw bestraft door met een speciaal stoel ter afkoeling in het water te dompelen. Nu is er iets te zeggen voor deze behandeling ...eh, nee, Richard, .. "ik keur deze behandeling volstrekt af; barbaars ...".
O ja, ooit eens gedacht waar de naam 'Bermuda-short' vandaan komt? Nou van Bermuda dus. De man op de foto is die ochtend niet iets vergeten maar dit is klederdracht hier.
Vandaag ook al alles klaargemaakt voor de tocht naar de Azoren. Kleine reparaties zoals grootzeilval en tweede reeflijn vernieuwen en met een spectaculaire dinghytocht (wind 6 Bft en hevige klotsgolven) diesel en drinkwater getankt. Het geld in mijn broek was kletsnat geworden dus maar over de waslijn.
De derde dag op Bermuda was een volledige regendag. Een bijna niet ophoudende stortbui met onweer beperkte de vreugde. De localen waren blij omdat het lange tijd niet zo goed geregend had. Goed voor hun strak gazonnetje en een aanvulling van de drinkwatertanks. Ondanks de regen toch naar de kapper voor mijn eigen gazonnetje. Ook de was in de locale laundromat gedaan.
Op de vierde dag heb ik een scooter gehuurd. Niet zo'n flauw dingetje maar een die 80 km/h als top heeft. 
Dit was een goede manier op alle grote eilandjes (verbonden met bruggen) eens te bekijken. Ook de rest van het Bermuda ziet er schitterend uit. Het is duidelijk dat er geld is. Naast de weinig interessante hoofdstad Hamilton ook 2 forten en de ijzeren vuurtoren Gibb's Hill uit 1846 bezocht. 
De weersververwachtingen grondig bekeken. Het Azoren-hoog is er nu niet en het is daardoor een speeltuin op de gehele noordelijke Atlantische Oceaan. Het ene moment uitgestrekt lagedrukgebieden en het andere moment enorme windstilten. Het ziet er echter naar uit dat het hoge druk gebied zich eind volgende week zet. Op de 40e breedtgraad en hoger staat er dan een westelijke wind. Maar eerst daar komen. Om zo veel mogelijk tegenwind te voorkomen heb ik besloten om zondag 13 mei te vertrekken. Alles hangt af van de betrouwbaarheid van het weersbericht. Maar om hier te wachten tot alles ideaal is, is te veel gevraagd en dan zal je nog zien dat na 2 dagen alles veranderd. Deze tocht via de noordelijke route naar het meest westelijke eiland van de Azoren, Flores, is 1740 NM. Even ruim genomen maar ik verwacht er tussen de 14 en 21 dagen over te doen. Tot over een week of 3!

donderdag 10 mei 2012

Naar Bermuda


Dag 1 (dinsdag 1 mei 2012)
Alle voorbereidingen zijn gedaan en nu nog zeilklaar maken. De windverwachting is: eerst 2 dagen stevig oostelijk; dan 2 dagen rustig noordelijk en afsluitend met steviger westelijk. Klinkt als een aantrekkelijke mix.  Ik ga onder de brug aan de Franse kant van de lagoon aangezien deze eerder draait (8:30 i.p.v. 9:00) en het de afstand naar Bermuda met 1 uur reduceert. Ik check nog even het marifoonkanaal voor de brug en zie dat die niet om 8:30 draait maar om 8:15. Wordt het toch nog racen maar ik haal het. Buiten in de Baie de Marigot zie ik de Full Circle liggen en kan ik van Paul en Monique nog afscheid nemen. En dan onder zeil. Er staat een oostnoordoostelijke wind met een snelheid tussen 17 en 23 knopen. Met 1 rif en een deels ingerolde genua loop ik ruim 6 knopen richting Anguilla. Dan tussen Dog Island en Prickly Pear Cays door en de ruime oceaan ligt voor me. De tocht naar Bermuda is 860 NM en ik denk er het binnen 7 dagen te zijn. Ik heb zelfs al via het Sea-Clear-systeem op internet mijn aankomst aangemeld en alle formaliteiten geregeld.
De zee is wild. De afgelopen dagen heeft er oost 6 gestaan. Daarbij heb ik ruim 1 knoop stroom op mijn kont en is er slechts een paar honderd meter water onder de kiel. In de loop van de dag wordt de zee wat rustiger (kilometers diep; stroom nihil) maar er komt nog steeds veel buiswater over. Het raam boven de navigatietafel lekt. Pvd. Ik heb op St. Kitts met de waterslang het een paar uur lang getest: geen lekkage. Uit voorzorg het raamrubber met schroefasvet volgesmeerd alsmede andere mogelijke inlaatpunten.En dan dit. Ik kan pas actie ondernemen als het droger is en dat is naar verwachting pas over 2 dagen. Tot dan met keukenpapier binnenkomend water absorberen.
Sya vliegt met ruim 6 knopen over het water. Ik moet even wennen aan de bewegingen. Ook het slapen is weer wennen. Aan het begin van de nacht een tweede rif gezet omdat de wind continu boven de 20 knopen blijft. Deze eerste dag 144 NM gemaakt.

Dag 2 (woensdag 2 mei 2012)
Alles is zout aan boord en het wordt snel zouter. Elke keer als ik iets of op dek of in de kuip moet doen krijg ik in de laatste seconden dat ik bezig ben een golf over me heen. De oplossing die ik al eerder had toegepast gebruik ik maar weer: volledig uitkleden voordat ik iets ga doen. Ook de leespositie in ere hersteld: in de kuip op de vloer. Je hoeft je niet schrap te zetten en overkomend buiswater gaat langs je heen. Alleen opstaan is lastiger.
In de middag wil ik een dutje doen dus zet ik mijn AIS transponder aan. Het vrachtschip 'Atlantic Klipper' zit op 22 minuten afstand met een CPA (closest point of approach) van slechts 200 meter. Aan de horizon ontdek ik een klein wit stipje. Nadat ik respons had gevraagd over de helderheid van mijn AIS signaal een lange tijd nagebabbeld. Het blijkt een Nederlands schip te zijn. Ik had al zo'n vermoeden omdat het 'klipper' met een 'K' was en niet met een 'C'. Overigens had het vrachtschip zijn koers verlegd en bleef de CPA op ruim 1 mijl (voor de niet-zeilers: Elk op motor varend schip; ook al is het de grootste olietanker; moet mij als zeiler voorrang geven).
De wind is nog steeds kracht 5 met uitschieters naar 6 dus mijn zeilvoering is nog met 1 rif en de snelheid ligt rond de 6 knopen. De weersverwachtingen zijn goed. De huidige wind gaat wel afzwakken en wordt uiteindelijk westelijk maar er is geen enkele indicatie voor harde wind. Voor het avondeten een verroest blik nasi uit de bilge opgediept. De inhoud smaakte prima. Het slaapritme is gelijk aan mijn eerdere Atlantische oversteek: om 20:00 naar bed en om 04:00 op. Nu was ik net bezig om me bedklaar te maken toen ik twee tikken op het dek hoorde. Buren kunnen het niet zijn dus dan moet er iets uit de mast zijn gevallen. Uitkleden, reddingsvest met 2 lifelines aan, hoofdlamp op, deklicht aan en naar voren. De moer en een revet zijn van mijn lummelbeslag afgekomen. De revet vind ik in het gangboord terug maar de moer is foetsie. Geen nood maar wel een geval van direct repareren. Ruim een half uur later is het gerepareerd. Altijd leuk om dit soort dingen 's nachts op een stampend en slingerend schip te doen... Op Bermuda maar de bout en moer doorboren en dan als extra borgen met een splitpen. Na afdrogen te bed gegaan. Slechts 3 maal extra uit bed gemoeten vanwege radaralarmen i.v.m. aankomende buien. Helaas geen zoet water gekregen.
Afstand: 136 NM.

Dag 3 (donderdag 3 mei 2012)
O, wat een heerlijke nacht gehad. Ondanks het feit dat het slaapjes van anderhalf uur zijn en ondanks de paar onderbrekingen, toch als een beer geslapen. De wind is iets afgenomen en daarom de riffen eruit gehaald en met volledig tuig verder op koers 355 graden. In de loop van de dag neem de wind zoals verwacht nog verder af. De windvaanstuurinrichting heeft onvoldoende winddruk dus daarom maar de autopilot aan. De zwakke NW waartse stroming heeft plaats gemaakt voor een NE waartse met een snelheid van 0,6 knoop. In het water drijft ook veel wier. Het nadeel van dit wier is dat het achter het roerblad van mijn windvaanstuurinrichting en de propellor van de sleepgenerator blijft hangen. Dus periodiek schoonmaken. Verder was het een baaldag. Nu weet ik dat ik elke meerdaagse tocht één zo'n baaldag heb dus ik heb mezelf vermaakt met muziek, lezen, eten en drinken. Deze dag was er al vroeg bij; normaal kwam die pas zo rond 3/4 van een trip.
Afstand: 104 NM.

Dag 4 (vrijdag 4 mei 2012)
De wind is nog verder afgenomen zodat ik om 01:00 uur de motor start. Rustig met een snelheid van 4,5 knoop richting noord. Door de motorherrie aan boord lukt slapen minder goed. De zee is inmiddels glad geworden en de zonsopgang was werkelijk schitterend. 
Nog nagenietend zie ik in de band bewolking voor me uit een wolk een slurfje als start van een waterhoos komen. Hó 'ns even! Direct daarna zie ik een joon in het water. Het is hier meer dan 4 kilometer diep. Lijn van een visser? Wat is hier aan de hand?
(a) Richard begint door vermoeidheid te hallucineren. Gebruikelijk na de derde nacht. Nog even en hij ziet tapijttegels vliegen.
(b) Richard heeft te veel uitlaatgassen opgesnoven.
(c) Richard overdrijft weer eens. Het was een gewone wolk en de joon was een pakje schoolmelk.
(d) het goede antwoord staat er niet bij.
Het correcte keuze is natuurlijk (!) antwoord (d). Gelukkig heb ik foto's van het slurfje en de joon. 


Ook al vaar ik op de motor met alleen mijn grootzeil op; ik ga voor alle zekerheid maar een 1e rif zetten. Het blijkt niet nodig te zijn. Wel is er na deze band bewolking iets van wind: NE2. Dus motor uit en zeilen maar. De stroming heeft een snelheid van 0,5 - 1,5 knoop en duwt me naar het oosten. Dit komt niet overeen met de stroomkaarten. Ik moet behoorlijk compenseren omdat ik vanwege de te verwachten westelijke winden, westelijk van Bermuda wil blijven. voor je het weet lig je 30 mijl oost. Als avondmaaltijd spaghetti zonder kaas gegeten.
Afstand: 75 NM.

Dag 5 (zaterdag 5 mei 2012)
In de nacht weer enkele kleine buien gehad. Na elke zone met buien is er een permanente windschifting tot wel 80 graden. Kleine frontpassages? En een bijzonder fenomeen voor het eerst gezien. Een regenboog midden in van de nacht. Het benodigde licht kwam van de bijna volle maan. De oostelijke passaatwinden zijn passé. De wind is noordelijk kracht 3 geworden waardoor ik slechts weinig progressie boek richting Bermuda. Vele mijlen varen maar effectief weinig richting noord. Ik hoop maar op een winddraaiing. Elke dag bekijk ik als weersverwachting mijn gribfiles maar elke dag is het beeld qua richting en kracht behoorlijk gewijzigd. Waar eerst nog sterkte westelijke winden werden opgegeven is het bericht voor de komende 4 dagen noordelijk kracht 3. Dit is natuurlijk een gebied waar 't weer wordt gemaakt maar op deze manier valt er weinig te plannen. Uit verveling maar mijn vislijn overboord gehangen (sinds Bequia aan boord maar nog niet gebruikt). Nu maar hopen dat ze niet bijten want ik ben geen visliefhebber. En dus heb ik twee uur later een 80 centimeter lange groen-gele Mahi-Mahi er aan hangen. Bij het binnenhalen al springend boven water. Snel kleed ik me aan voor de foto, pak het fototoestel en een fles rum om te verdoven (of voor me zelf?) en haal de lijn verder in. Uiteindelijk weet hij te ontglippen met een pijnlijke bovenlip. Les 1 uit het vissershandboek: eerst de vis binnenhalen en dan het vieren met een foto. 
Mijn stormfokje van slechts 4 m2 getest om te weten hoe het zo veilig mogelijk te hijsen en waar ik de stagen van bescherming moet voorzien. Dit om doorschavielen van mijn fokkenschoten te voorkomen. Ik hoop het nooit te gebruiken.
De avond laat helaas weer een afnemende wind zien. Het lukt me toch nog om een snelheid van 1,5 knoop op koers 235 te bereiken. Met kunst- en vliegwerk krijg ik de windvaanstuurinrichting nog bij 6 knopen wind in werking. Bermuda binnen 7 dagen kan ik op mijn buik schrijven. Ik denk dat het er eerder 10 dagen worden waarbij dan ook nog frequent op de motor gevaren moet worden.
Afstand: 80 NM

Dag 6 (zondag 6 mei 2012)
Om 03:00 de motor gestart omdat het beetje wind me west duwt. De stroomrichting is nu dusdanig gedraaid dat het me 0,7 knoop in de goede richting duwt. Da's een opsteker. Het valt me ook op dat het 'koud' wordt. Om half vijf 's ochtends is het in de boot slechts 23 graden i.p.v. de gebruikelijke 27 graden. Buiten is het nog wat frisser. Ook de zeewater temperatuur is gedaald van het vorstelijke 28 - 29 graden naar slechts 25 graden. Ik zie ook geen vliegende vissen meer; waarschijnlijk vinden zij het ook te koud. Sinds vele maanden draag ik 's ochtends even een lange broek, schoenen en een vest. Zodra de zon opkomt kan dit allemaal weer uit want de zon brandt goed. In de avond wordt het weer snel fris.
Elke ochtend maak ik aan de hand van de gribfiles een overzichtsplaatje met de windverwachting (richting en snelheid) bij de te verwachte posities voor de komende dagen. Zo kan ik hierop inspelen. De verwachting ziet er goed uit alleen de windrichting is te veel noordelijk.
Mijn tweede vispoging levert alleen maar wier op. De dag zelf weinig bijzonders gedaan; hoofdzakelijk gelezen.
Afstand: 104 NM.

Dag 7 (maandag 7 mei 2012)
De stroom is nog steeds prominent aanwezig met nu 1,3 knoop komende uit het noordwesten. De wind is WNW kracht 5 dus Sya vliegt met 6-6,5 knoop er overheen. Helaas blijft er ongeveer 5 knoop effectief over. Aangezien de wind naar het NE gaat vaar ik hoger (330 graden) dan nodig is. Zodra de wind gaat draaien draai ik mee en kan ik zo lang mogelijk de snelheid behouden. Watertemperatuur: 23 graden.
Toen ik vertrok was dit mijn geplande aankomstdag maar het ziet er naar uit dat ik pas 2 dagen later op woensdag 9 mei aankom.
De drift door stroming is aanzienlijk. Het blijft me verbazen hoe zeer de stroom ook draait. Op de onderstaande foto zie de gegevens.
Het op St. Maarten gekochte brood zou goed zijn tot 10 mei. Ik vind er wel erg veel witte spikkels op komen en daarom het gedoneerd als vissenvoer. Nu zelf aan de slag. Het was niet gelukt om kant-en-klare mix te kopen dus op een slingerend schip een beetje van alles door elkaar mengen volgens eigen recept. Een weegschaal heb ik niet dus alles op gevoel. En dan het resultaat: heerlijk; beter kan niet! Nou ja.., wel een beetje klef en het brokkelt snel maar hulde voor me zelf. Nu maar hopen dat ik het kan reproduceren of zelfs verbeteren.
De dag zelf was grijs. De verwachte winddraaiing kwam er maar niet geleidelijk maar met een abrupte wijziging van 120 graden na een frontpassage. De wind viel mee maar veel er was motregen. Dat maakt het ook weer kouder. Over koude gesproken. Het was deze nacht slechts 22 graden aan boord en de zeewatertemperatuur is ook slechts 23 graden. Brr.
Over de gehele dag drie schepen gezien. Het wordt druk.
Afstand: 113 NM

Dag 8 (8 mei 2012)
De wind begon zoals verwacht in het noordoosten en ging heel langzaam richting oost draaien. De koers werd hierdoor ruimer voor me zodat het minder stampen werd. De zon er bij en me weer eens zeer uitgebreid gewassen en geschoren. Ik wil niet hebben dat ze me morgen bij aankomst eerst in quarantaine opsluiten vanwege de kans van besmettelijke ziekten ... ;-). De rest van de dag doorgebracht met hoofdzakelijk lezen. Als avondmaaltijd: rijst, doperwten en chili saus.
Om 22:05 oproep voor Sailing Yacht Sya via de marifoon. Ik lag te slapen. Het was de tanker Overseas Myconios met het verzoek of ik mijn koers een beetje kon verleggen zodat we elkaar 'port to port' konden passeren. Met een windvaanstuurinrichting en wisselende wind varieert mijn koers toch snel 30 graden. De automatische aanvaringsplotter op de tanker zal hierdoor wel op tilt zijn gegaan. Ik heb mijn koers verlegd en ben even op de autopilot overgestapt zodat ik een stabiele koers heb. Na passage weer terug op de windvaan en het bed in.
Afstand: 114 NM

Dag 9 (9 mei 2012)
De laatste dag. De wind was gedurende nacht iets verder geruimd zodat ik met bijna halve wind op het doel af kon. Er is een flinke deining uit het noordoosten. In die richting licht een enorm groot lagedruk gebied met stevige winden. Het laagterecord is gevestigd voor de temperatuur dit jaar aan boord: 20 graden om 04:00 's ochtends. Om 8:00 met nog 30 NM te gaan Bermuda Radio opgeroepen. Ze willen voordat je dichterbij komt veel van je weten en met name informatie over de veiligheidsmiddelen aan boord. Een uur later: "land in zicht"! Geen schitterend eiland vanaf deze afstand. Voordat je het aanloopkanaal bij St. George invaart moet je je weer melden en permissie vragen. Dit is met name om het verkeer in de vernauwing Town Cut te regelen.
Eenmaal binnen direct voor het gebouw van Immigration & Customs op Ordnance Island aangelegd. Drie formulieren dit keer. Ik meldde nog dat ik met het e-Seaclear me al had aangemeld maar het antwoord was dat ze er nog niet mee werken ...ja, dûûhhhh. Er hing zelfs een poster net naast het loket waarop het gebruik van e-Seaclear werd gepropagandeerd en Bermuda staat zelfs vermeld als een deelnemer. En ik had het nu voor de eerste maal gebruikt juist om de bureaucratische rompslomp van Bermuda te voorkomen. Systemen zijn handig zolang mensen ze ook gebruiken. Een ankerplekje gezocht en mezelf gefeliciteerd met een biertje.

Overweging tijdens het bier
De tocht van St. Maarten naar Bermuda was 860 NM. In werkelijk 899 NM gevaren. Ik had verwacht er een kleine 7 dagen over te doen maar het werden 9 dagen (197 uur). De gemiddelde snelheid lag op 4,6 knoop. Dat is laag maar verklaarbaar vanwege het lichte weer en het varen op de motor. Totaal 20 uur op de motor gevaren (inclusief havenmanoeuvres). Wederom gelukkig geen last gekregen van 'strong winds'. Ik ben zeer tevreden. Het is nu wachten op een mooi 'weatherwindow' om dan te vertrekken voor de 1700 NM tocht naar de Azoren. Tot die tijd Bermuda verkennen.